Op die manier kom je nog nauwer in contact met het wezen van de keramiek en dat is niets meer of minder dan de strijd aangaan met de oer-elementen: aarde, water, vuur en lucht. Met aarde en water wordt de klei gemaakt, in het vuur wordt het werkstuk gebakken en de toevoer van lucht bepaalt gedeeltelijk de kleur van het eindproduct. Op ons keramiekfestival wordt het publiek met deze uitdaging geconfronteerd: hoe mensen met aarde, vuur en lucht een hele waaier van gebruiks- en siervoorwerpen maken, die een streling zijn voor het oog.

Een groep bekwame animatoren zorgt voor de opvang en begeleiding van de kinderen en jongeren bij hun ervaringen of eerste stappen in het boetseren en draaien of de kennismaking met klei. Tenslotte wordt alles omkrans met muzikaal optreden van een muziekgroepen die men kan beluisteren bij het gezellig terras met een drankje.

lieve Debisschop

Deelnemers

Met medewerking van:

Klei    keramisch magazine

KUNSTWERK(t)         het aanspreekpunt voor de beeldende
voor beeldend talent             amateurkunsten in Vlaanderen  

COLPAERT                kwaliteitsbenodidheden voor de keramist,
                                            pottenbakker, warmglas- en beeldend kunstenaar
                                            www.colpaert-ceramic.be

Paul Yperman - keramist

Inleiding door Christian Oosterlinck, kunstadviseur VIZO

Keramiek – Keramiekmarkt – Keramiekfestival

Het heeft iets middeleeuws: keramisten die hun werk op de markt komen verkopen. In sommige landen ziet men het trouwens nog. Naast de groenten en het fruit vinden we er potten om deze in te bewaren, om het eten op te warmen, om te serveren. Keramisten staan er naast ketellappers, een beroep dat intussen bij ons uitgestorven is, vlechters en andere ambachtslui. We vinden dit soort kraampjes ook terug op diverse toeristische bestemmingen in mediterrane streken en verdere exotische plaatsen.

Is keramiek intussen een kunsttak geworden in plaats van een ambacht, of toch weer niet? Diegenen die tot het galeriecircuit doordrongen, huiveren bij het idee aan een keramiekmarkt deel te nemen. De prijzen op de markt zijn ook niet te vergelijken. Potten voor soms 1000 BEF; schalen aan enkele honderden franken. Serieproductie die moeilijk te vergelijken valt met unica; twee verschillende werelden: een wereld van expressie en een van vraag en aanbod.

Een goede pottenbakker kan een enorme productie hebben. Hij kan technisch goed onderlegd zijn, zal waarschijnlijk beter kunnen draaien dan veel van zijn collega’s. De vormgever- of kunstenaar-keramist kan heel wat van hem leren. Het essentiële onderscheid zit hem misschien in het feit dat sommige keramisten hun werken naar eigen smaak en aanvoelen creëren en selecteren voor een tentoonstelling, en dat handelaars-keramisten proberen alles te verkopen wat ze de afgelopen weken gemaakt hebben. Ze weten best wel wat het publiek wil, maar die keuze is zeker niet zaligmakend. Goedverkochte producten zijn niet noodzakelijk mooi. Ze kunnen in vergelijking met de plasticalternatieven uit Casa en Blokker mooier of gezelliger zijn, beter passend in het interieur. Maar zijn ze daarom esthetisch? Omzet is zeker geen synoniem voor kwaliteit.

Een keramiekmarkt kan de eerste stap zijn voor een leek om contact te hebben met de materie. Hij krijgt een ruim aanbod, ziet allerlei demonstraties ter plaatse. En de aankoopprijs is zeker niet te hoog voor een mooie herinnering aan een zomeruitstap met familie of vrienden. “Zetten we even uw naam op het bordje?” Of het kopje of schaaltje wordt betaald als dank en sympathie, in ruil voor enige technische uitleg. Interesse die iemand kan overtuigen zelf een inleidende cursus of workshop te volgen. Maar mogelijk heeft de medaille ook een keerzijde? Misschien houden de markten wel het stereotiepe beeld in stand van de keramist aan zijn draaischijf? Design en kunst lijken in deze context buitenaardse begrippen.

Nochtans is het verschil niet overal zo groot. In Frankrijk nemen ook de beste keramisten deel aan markten; in Duitsland schaamt niemand er zich over, net zoals in Nederland. Keramiekmarkten zijn er ook meer ingeburgerd. Wekelijks worden ergens te lande de tenten opgeslagen. In Duitsland maken de kerstmarkten op het ultieme moment de jaaromzet nog goed. Dit maakt het ook tot een vriendengroep, al is hier en daar wel enige afgunst te merken als de collega gouden zaken doet. “Tot volgende week! Misschien is het dan jouw beurt.”

In België is het fenomeen markten minder bekend. Er zijn natuurlijk de oude keramiekcentra met de tweejaarlijkse markt van Andenne en de Euregio Keramiekmarkt in Raeren. Er is Maaseik,... Nieuw in Vlaanderen was vorig jaar de keramiekmarkt in Brasschaat van Atelier Cirkel.

Naar aanleiding van een nummer van Kwintessens dat integraal aan keramiek gewijd was, belandde ik aan op het keramiekfestival  in het Provinciaal Domein Puyenbroek van Wachtebeke. Onmiddellijk werd mij de vraag gesteld of ik ook eens de andere zijde van keramiek kwam bekijken. Maken de deelnemers dan zelf een onderscheid tussen de diverse benaderingen?

Nu waren keramiekmarkten wel niet helemaal een onbekende voor mij. Jaren geleden toonde het VIZO in de stallen van het Kasteel van Beervelde er “Op zoek naar een schoon Servies”, een tentoonstelling die in Vlaanderen in diverse culturele centra rondreisde en daarna ook internationaal succes had. Ik herinner me tijdens de opbouw nog lang te hebben gewacht op het transport dat de tentoonstelling uit Osaka terugbracht. Maar wat ik me vooral herinnerde was de gezelligheid, de babbels met de keramisten, het publiek.

Diezelfde gezelligheid trof ik ook in Wachtebeke aan. Of dit nu gelegen is aan het feit dat dezelfde mensen , de vzw  Kunst & Keramiek Promotie, de organisatie in handen hebben,  of wat waarschijnlijker is, aan de blijde gemoedsgesteldheid van het publiek tijdens een zomerse zondagsuitstap, laat ik buiten beschouwing. “Je zult er ontdekken dat keramisten gemoedelijke mensen zijn die niet te beroerd zijn om uitleg te geven en om een gezellig praatje te slaan.”, viel mij vorig jaar in de perstekst op.

Ik wens de organisatoren  in ieder geval te feliciteren met wat ze de afgelopen 10 jaar bereikt hebben. Het Keramiekfestival is uitgegroeid tot een internationale keramiekmarkt, waar zowel werken van internationaal topniveau te zien is voor de verzamelaar, als alledaagse gebruikskeramiek voor de toevallige bezoeker. Ik ben ervan overtuigd dat zij dit niveau in de volgende edities niet alleen kunnen handhaven, maar nog verder zullen uitbouwen. Deze publicatie is daarom een ideaal promotiemiddel, niet alleen naar het publiek toe, maar vooral om nieuwe deelnemers te overtuigen in een volgende editie deel te nemen. Veel succes!  

AT MARKET...

There is something medieval about it: ceramists bringing their wares to sell at market. In some countries you still see it. Alongside the fruit and vegetables, we find jars to store them in, to heat the food, and to serve it. Ceramists stand beside tinkers, a profession that has become extinct in our country, basket-weavers and other craftsmen. We also find this type of stall at tourist sites in Mediterranean regions and other exotic places.

Has ceramics become a branch of art rather than a craft, or not yet? Those who have made it onto the gallery circuit. waver at the idea of taking part in a ceramics market. The prices at a market just do not compare either. Pots for as little as BEF 1000;dishesat a few hundred francs: Series production that is difficult to compare with one-offs; two different worlds: one a world of expression, the other of supply and demand.

A good potter can have a huge production rate. He can be technically well grounded. and can probably turn better than many of his colleagues. The designer -or artist -ceramist can learn a lot from him. The essential distinction is perhaps in the fact that art ceramists create their works to their own taste and feel and select them for an exhibition, while merchant ceramists try to sell everything they have made in recent weeks. They know very weIl what the public wants, but that choice certainly does not bring universal happiness. Products that sell weIl are not necessarily beautiful. In comparison with the plastic alternatives from Casa and Blokker they may be more beautiful or attractive, and fit better into the interior, but does that make them aesthetically beautiful? Turnover is not synonymous with quality:

A ceramics market can be the first step for an amateur to have contact with the material. He gets a wide range; you can see all kinds of demonstrations aII in one spot. And the price is certainly not too high for a fine souvenir of a summer outing with family or friends. "Shall we put your name on the plate?"Or dish is paid as thanks, in exchange for some technical explanation. Interest that can convince someone themselves to folIow an introductory course or workshop. But is there maybe another side to the coin? Perhaps the markets uphold the stereotype image of the ceramist at his wheel? True design and art seem alien concepts here.

But the difference is not as great everywhere. In France, the best ceramists also take part in markets; in Germany nobody is ashamed to, similarly in the Netherlands. Ceramics markets are more the norm. Every week sees tents being erected somewhere in the country. In Germany, the Christmas markets are the prime place to see the year out. The markets also create friendship groups, although there can be the bitter, pill of seeing a colleague getting all the business. "See you next week! Maybe it'll be your turn."

In Belgium, the market phenomenon is less well known. There are, of course, the old ceramics centres with the six-monthly Andenne market and the Euregio Ceramics Market in Raeren. At Ceramics in the Park at Beervelde, the VIZO used to exhibit "In Search of a Beautiful Service";  There is Maaseik, ... New in Flanders this year have been the ceramics markets in the Brasschaat

Atelier Cirkel and at the Puyenbroeck Provincial Part in Wachtebeke, organised by Fernand Everaert. In this way, Wachtebeke in East Flanders has taken the place of Beervelde.lt was to this latter market that the undersigned paid a visit. l have to admit" it is a very pleasant way to spend a sunny Sunday afternoon.”-

The Ceramic Festival in Wachtebeke was as the one held in Beervelde at the time. Maybe because it was organized by the same people i.e. VZW Keramiek & Kunst Promotion, or because of the enthusiastic visitors on that lovely sunny day, but that is neither her nor there. In their press hand-out the fallowing sciences caught my eye: ”You’ll find out that ceramists are gentle people never too preoccupied to explain things or just to have a nice talk with”.

I for one would like to congratulate the organizers of this Festival and whist they have achieved over the last 10 years. The Ceramic Festival has grown into a International top-level occasion, where collectors can find desirable items and the other visitors can obtain beautiful pottery for every day use.

I am convinced that the organizers will not only maintain the high standards but will actually enhance it over the coming years.

This publication it therefore a means of promoting this Festival, not only for the visitors but also to convince other artists to take part in the next Festival.
I wish you all every success.

Christian Oosterlinc, Art advisor to VIZO- Design Department